Wijziging van verlofregelingen voor ouders

Inleiding
Op 1 januari 2015 is de Wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden in werking getreden. Deze wet bevat aanpassingen van de Wet arbeid en zorg en de Wet aanpassing arbeidsduur. In deze nieuwsbrief bespreken wij de belangrijkste wijzigingen per 1 januari 2015 ten aanzien van de verlofregelingen voor ouders. Wij gaan in op het recht op ouderschapsverlof, de verlenging en overdracht van het bevallingsverlof, de uitbreiding van het vaderschapsverlof en de flexibilisering van het pleegzorg- en adoptieverlof. Tot slot wordt kort stilgestaan bij de uitbreiding van het zwangerschapsverlof bij meerlingen, een wijziging die op een later, nader te bepalen, tijdstip in werking zal treden.

Recht op ouderschapsverlof
Omdat ouderschapsverlof vooral van belang is voor tijdelijke situaties waarin de kinderen (meer) zorg behoeven, is het van belang dat dit verlof kan worden opgenomen op de momenten waarop de ouders daaraan daadwerkelijk behoefte hebben. De Wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden beoogt om die reden de opnamemogelijkheden van het verlof aanzienlijk te flexibiliseren. Het recht op ouderschapsverlof ontstond voorheen pas nadat de werknemer ten minste één jaar in dienst was bij de betreffende werkgever. Dit vereiste is komen te vervallen. Daarnaast wordt de oude werkgever verplicht om een verklaring te verstrekken van de resterende aanspraak op verlof ten behoeve van de nieuwe werkgever. Voorts kan de werknemer sinds 1 januari 2015 zelf bepalen hoe hij of zij het ouderschapsverlof wenst op te nemen en te verdelen. De werkgever kan een verzoek van deze werknemer op grond van zwaarwegende bedrijfsbelangen wijzigen tot vier weken voor het tijdstip van ingang van het verlof.

Verlenging en overdracht van het bevallingsverlof
Een werkneemster geniet bevallingsverlof voor een periode van tien weken na de datum van bevalling, verlengd met de periode dat het zwangerschapsverlof korter dan zes weken heeft geduurd. Met de invoering van de Wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden wordt het bevallingsverlof verlengd als het geboren kind na de bevalling of gedurende het bevallingsverlof in het ziekenhuis wordt opgenomen vanwege zijn medische toestand (‘couveuseverlof’). Het uitgangspunt is dat de moeder, gerekend vanaf de dag van ontslag uit het ziekenhuis, tien weken thuis kan zijn om voor haar kind te zorgen. Per 1 januari 2015 bestaat tevens de mogelijkheid, in het geval de moeder bij de geboorte van het kind komt te overlijden, het bevallingsverlof over te dragen aan de partner, zodat de pasgeborene in de eerste levensperiode is verzekerd van zorg van een ouder.

Uitbreiding van het vaderschapsverlof
Onder het oude recht hadden partners alleen recht op twee dagen kraamverlof. Met de invoering van de Wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden krijgen partners daarnaast het recht om na de geboorte van het kind drie dagen van het ouderschapsverlof op te nemen. De werkgever mag dit niet weigeren.

Flexibilisering van het pleegzorg- en adoptieverlof
De werknemer heeft in verband met de adoptie van een kind en/of het opnemen van een pleegkind recht op vier weken (aaneengesloten) verlof. Het recht op verlof bestaat vanaf vier weken vóór de eerste dag dat de feitelijke opneming (ter adoptie) een aanvang heeft genomen of zal nemen. De periode waarin dit verlof kan worden opgenomen is per 1 januari 2015 uitgebreid van achttien naar zesentwintig weken. Niet alleen de opnametermijn, maar ook de wijze waarop een werknemer verlof kan opnemen is geflexibiliseerd. Het verlof hoeft namelijk geen aangesloten periode meer te bestrijken. De werkgever kan een verzoek van de werknemer om het verlof te spreiden alleen afwijzen, als zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zich hiertegen verzetten.

Zwangerschapsverlof bij meerlingen
Naar huidig recht bestaat het recht op zwangerschapsverlof vanaf zes respectievelijk vier weken voor de dag na de vermoedelijke datum van de bevalling. Een werkneemster die zwanger is van een meerling krijgt in de toekomst vier weken extra zwangerschapsverlof. Deze wijziging zal, in verband met de vereiste aanpassingen in de werkprocessen van het UWV, later in werking treden. Wanneer dat zal zijn, is nog niet bepaald.

Samenvatting
Met de invoering van de Wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden zijn de verlofregelingen voor ouders geflexibiliseerd. Zo is het hebben van een dienstverband van één jaar (bij de werkgever waar aanspraak op verlof wordt gemaakt) niet langer een vereiste voor het recht op ouderschapsverlof. Daarnaast kan door de werknemer zelf worden bepaald hoe hij of zij het ouderschapsverlof wenst op te nemen en te verdelen. Voor wat het bevallingsverlof betreft, geldt dat dit wordt verlengd als het geboren kind, na de bevalling of gedurende het bevallingsverlof, wordt opgenomen in het ziekenhuis. Indien de moeder bij de geboorte komt te overlijden, kan het bevallingsverlof worden overgedragen aan de partner. Partners hebben tevens recht gekregen op opname van drie dagen ouderschapsverlof na de geboorte van het kind. Voor het pleegzorg- en adoptieverlof geldt dat zowel de opnametermijn als de opnamemogelijkheid is verruimd. Tot slot wordt het zwangerschapsverlof in de toekomst uitgebreid bij een meerlingzwangerschap.

Deze nieuwsbrief heeft een algemeen en informatief karakter. Hoewel hij met uiterste zorg is samengesteld, Kan de inhoud ervan niet worden opgevat als een advies. Alle handelingen die naar aanleiding van deze Nieuwsbrief, zonder verder overleg met een van onze advocaten, worden ondernomen zijn voor eigen rekening en risico. Voor vragen of advies zijn wij graag beschikbaar via info@avanc.nl of telefonisch 010 – 440 32 50.